BLOG

‘Het is een illusie van een letterlijke beschrijving van hoe een camera een stukje tijd en ruimte waarneemt’. Dit waren de eerste zinnen die ik direct oppikte bij het zien van de documentaire over fotograaf Garry Winogrand (1928-1984).

Garry Winogrand was in zijn tijd een wereldberoemde straatfotograaf, die woonde en werkte in de VS. Bij zijn dood waren er nzoveel niet ontwikkelde rolletjes van hem dat het nog jaren heeft gekost voor al zijn werk ontwikkeld was.

Het gaat mijn echter om die eerste zin die ik hem in de betreffende documentaire hoorde zeggen op de vraag wat een foto is. De foto als illusie. Eigenlijk weten we dit al lang, maar vaak denken mensen dat ze m.b.v. een foto de werkelijkheid waarnemen. Plato zou in zijn graf omdraaien.

Een foto is een stilstaand beeld, genomen in een fractie van een seconde, in een bepaalde periode en ruimte. Daarnaast heeft de fotograaf het kader bepaald waarin we ‘de werkelijkheid’ zien, alles wat daar buiten valt kunnen we niet waarnemen. Als de fotograaf vervolgens de foto gaat ontwikkelen kan hij details aanscherpen of weglaten. Kortom: wie denkt dat de foto ‘de werkelijkheid’ weergeeft, komt bedrogen uit. Zoals Plato reeds zei kunnen wij alleen maar de afspiegelingen zijn, bij Winogrand, ‘de illusie’. Een illusie van een stukje tijd en ruimte dat waargenomen wordt.